�
Parque Natural "Monte Aloia" �

Medio
F�sico.
Ubicaci�n |
Tui (Pontevedra) |
Superficie |
746 Ha. |
Data de
declaraci�n |
4 de Decembro de 1978 |
Lexislaci�n |
Real Decreto 3160/78 de
Decembro |
Orograf�a e
xeolox�a
O Monte Aloia est� enclavado
na Serra do Gali�eiro e presenta un relevo accidentado con
cotas que oscilan entre os 80 e os 629 metros do Alto de
San Xiao, desde onde se domina un amplo tramo do Mi�o ata
a s�a desembocadura.
Solos �cidos
de escasa ou media profundidade sobre substrato gran�tico
que aflora con frecuencia orixinando laxas e rochedos, elemento
caracter�stico na paisaxe da comarca do Baixo Mi�o.
Hidrograf�a.
Cr�zano varios regueiros entre os que
destacan o regueiro das Cabanas, o Deique e o das Tabernas.
Vexetaci�n.
� abundante a vexetaci�n arbustiva de
toxo, queiruga, xesta e carpazas. Quedan alg�ns restos de
caducifolio aut�ctono como carballeiras, sobreirais e
vexetaci�n de ribeira.
En 1910 comezou a repoboaci�n do monte
con pi�eiros (do pa�s, silvestre e radiata) e establec�ronse
masas de �rbores ex�ticas dando lugar a un arboreto de grande
interese.
Existe unha "senda bot�nica"
que amosa � visitante os elementos forestais salientables
do Baixo Mi�o en Xeral e do Parque Natural en particular.
Fauna.
A m�is abondosa � a t�pica de monte
interior:
Mam�feros: raposo, coello, ourizo.
Aves: perdiz rubia, mi�ato com�n,
lagarteiro, avelaiona.
Anf�bios: lagarto arnal, trit�n
verde.
Historia.
Non est� claro se os seus primeiros poboadores
foron gregos ou celtas. O certo � que apareceron restos
prehist�ricos moi interesantes, como machadas, mu��os de
man, cer�mica,etc.,e especialmente dous achados arqueol�xicos
que requieren unha adecuada dataci�n e estudio cient�fico:
a Citania; ou restos dun poboado protohist�rico, e a muralla
cicl�pea, de 1250 m. de lonxitude, que circunda a meseta
superior.
Hai quen atrib�e o nome de monte
Aloia � presencia da lexi�n romana V Alaudae.
Xa en �poca hist�rica hai constancia do
uso que varias xeraci�ns de tudenses fixeron do monte Aloia
como refuxio contra sucesivas invasi�ns de romanos (as�ciase
co monte Medulio de autores latinos), �rabes, normandos,
franceses e portugueses.
Monumentos e
construcci�ns.
Capela: reconstru�da no 1713 sobre un
templo rom�nico.
Dedicada a San Xiao, ocupa o centro dun
grande adro do que parte por unha banda unha escalinata de
pedra ata a fonte do santo e pola outra, un V�a Crucis que
culmina na Gran Cruz (1910).
Monumento � enxe�eiro Areses.
Casa forestal (1921) de curioso
dese�o realizado polo enxe�eiro de montes don Rafael Areses,
e nova Casa Forestal e Sede da Xunta Rectora.
Miradoiros.
Muralla cicl�pea.
Restos do poboado protohist�rico, no
"Alto dos Cubos".
Tradicci�n e
lendas.
Xubileo: o 1.� domingo de xullo, con
romaxe de grande afluencia, dedicado � Virxe das Angustias, na
ermida de San X�ao (Pazos de Reis).
O primeiro domingo de agosto cel�brase,
as�mesmo, a roman�a de San F�ns (Rebord�ns).
Rogativas: a imaxe de San Xiao
� obxecto de devoci�n na comarca polas s�as virtudes taumat�rxicas
(obtenci�n de colleitas, curaci�n de enfermidades, etc.).
Lendas: hai moitas referidas � monte:
as eguas do Aloia son fecundadas polo vento; na cama de San
Xiao non medra a herba. Todas elas dan unha idea do carácter
m�tico que sempre tivo para os tudenses o monte Aloia,
perd�ndose o rastro da s�a orixe na noite dos tempos.
Parque
natural.
Establecemento: a O. M. do 5-06-1935
declarouno sitio natural de interese nacional.
Declaraci�n legal como parque natural:
Real Decreto 3160, 4-XII-78.
Localizaci�n xeogr�fica: provincia de
Pontevedra. Concello de Tui.
Propiedade dos terreos: entidade local
menor de Pazos de Reis e Comunidade Veci�al de Montes en Man
Com�n de Rebord�ns.
Datos
de interese.
V�as de acceso: desde a autoestrada
Porri�o-Portugal (A-66), desde a estrada Tui-Gondomar PO-340 e
pola estrada local Gondomar-Prado-Tui.
Rede viaria interior: tramos
de estrada asfaltada e uns 40 quil�metros de pistas ou carreiros
aptos para o tr�nsito peatonal.
Interese tur�stico e recreativo: zonas
de p�cnic (mesas de pedra), amplas vistas panor�micas (sobre o
baixo Mi�o, a cunca do r�o Louro e o oc�ano Atl�ntico, ata as
lllas C�es); parque infantil; carreiros para paseos por zonas
arboradas e ribeiras.
Servicios:
- bar (dan comidas) e servicios sanitarios.
- zona de acampada
- aparcamentos
- centros de información �s visitantes